Дождитесь окончания загрузки
Модальное окно "Дорогой друг, прими участие в опросе"
preview Артқа

Думан Смақовтан дайджест: 1-7 ақпан, 2022 жыл

09.02.2022 • 08:27

Бәріңе сәлем!

Назарыңа Орталық Азия елдеріндегі маңызды оқиғалар туралы дайджесті ұсынамын.

Кеттік!

 

Білім

Өзбекстанда 2022/2023 оқу жылынан бастап оқушылар ұлттық музыкалық аспаптардың, кем дегенде, біреуінде ойнауды үйренеді.

Президент Шавкат Мирзиеевтің 2 ақпанда қол қойған жарлығы бойынша, бұл аттестатқа енгізіледі, деп жазады Подробно.уз. Құжатта 2022/2023 оқу жылынан бастап жалпы орта білім беру ұйымдарындағы білім алушылар ұлттық музыкалық аспаптардың, кем дегенде, біреуінде ойнауды үйренетіні белгіленген. Толығырақ.

Сыртқы менеджмент енгізілгеннен кейін «Құмтөр голд компани» ЖАҚ бүкіл ел бойынша жобаларды қолдап, Қырғызстанда ғылым мен білімнің дамуына белсенді түрде ықпал ете бастады. Қазіргі уақытта Қырғызстанда Құмтөрдің қаржылай қолдауымен Интернет қоғамының (ISOC) Қырғыз филиалының «Илимбокс» білім беру платформасы үшін қырғыз тілінде онлайн-видеосабақтарды жасау жобасы жүзеге асырылып жатыр. Қырғызстанның білім беру жүйесі бұрыннан бері инновация мен цифрландыруды қажет етеді. «Ilimbox» –Қырғызстандағы мектеп оқушыларына арналған алғашқы интернеттегі ашық білім беру платформасы, ол қырғыз тіліндегі цифрлық ресурстарға жылдам және қауіпсіз қол жеткізуді, мұғалімдер мен студенттердің кері байланысын, оқушылардың үлгерімін бақылауды, мектепке бара алмайтындықтан (ауруға немесе карантинге байланысты) уақытша қашықтан оқыту мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Мұндай платформа оқулықтар мен зертханалық-тәжірибелік сабақтардың жетіспеуі, мұғалімдердің жоқтығы мәселелерін шешу құралы ретінде өзекті болып отыр.

ҚР Білім және ғылым министрлігі мен «Атамекен» ҰКП еліміздің жоғары оқу орындарының рейтингін жасады. Университеттердің білім беру бағдарламалары үш блокқа біріктірілген 19 критерий бойынша бағаланды: түлектердің карьера перспективалары, білім беру бағдарламаларының сапасы және студенттердің жетістіктері. Толығырақ.

Аризона университетінің Қазақстандағы филиалы қыркүйекте жұмысын бастайды. Бұл туралы Білім және ғылым вице-министрі Қуаныш Ерғалиев пен Аризона университетінің президенті доктор Роберт Роббинстің онлайн режимінде өткен кездесуінде белгілі болды, деп хабарлайды Білім және ғылым министрлігінің баспасөз қызметі. Филиал Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінің базасында ашылады. Былтыр маусым айында Білім және ғылым министрліктері қазақстандық және америкалық университеттер арасында ынтымақтастық туралы үшжақты меморандумға қол қойылған болатын. Толығырақ.

Стандарт мектеп бағдарламасымен қатар қазақстандық оқушылар жаһандық құзыреттіліктерді дамыту курстарына да қатысады, деп хабарлады Білім және ғылым министрі Асхат Аймағамбетов үкімет отырысында. Толығырақ.

 

Адам құқықтары

Түркіменстан тұтқындар саны әлемдегі ең жоғары елдердің қатарына тағы да кірді. World Prison Brief-тің кезекті есебіне сәйкес, Түркіменстанда елдің әрбір 100 мың тұрғынына 576 тұтқын келеді. Бұл – әлемдегі үшінші ірі көрсеткіш.

World Prison Brief мәліметі бойынша, түрме халқы ең көп елдер, яғни елдің жалпы халқының 100 000-на шаққандағы тұтқындар саны бойынша – АҚШ (629), Руанда (580), Түркіменстан әрбір 100 000-ға 576 адам. Одан әрі Сальвадор (564), Куба (510), Палау (478), Британ Виргин аралдары (447), Панама (436), Сент-Китс пен Невис (423), Гренада (413), Таиланд (412), АҚШ-тағы Виргин аралдары (394), Багам аралдары (392), Уругвай (383) және Бразилия (381). Толығырақ.

Түркіменстанда Ұлттық қауіпсіздік министрлігі (ҰҚМ) шенеуніктері діндарларға бақылауды күшейтті. Азатлык радиосы тілшісінің хабарлауынша, үйінде діни әдебиет сақтады деп күдікке ілінгендерге күш құрылымдары телефон соғып, Ұлттық қауіпсіздік министрлігінің кеңсесіне шақырып, жауап алып жатыр.

«Олар менен: «Уағызды кім айтады, билікке кім қарсы? Намаз оқуды кім үйретеді?» – деп сұрады». Мұны 27 қаңтарда тергеуден кейін Мары қаласының тұрғыны Азатлык тілшісіне айтып берді. Бірнеше тергеуші тілшіміздің «Олар Ұлттық қауіпсіздік министрлігі кеңсесіне неліктен шақырылды?» деген сұрағына күш құрылымдары олардың аты-жөні «қара тізімге» енген деп жауап бергенін айтты. Толығырақ.

​​Kaktus.media сайты Қырғызстан прокуратурасы Қырғызстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 407-бабы «Соғысты насихаттау, яғни бір елдің екінші елге қарсы агрессиясын тудыру немесе әскери қақтығыс тудыру мақсатында кез келген формадағы көзқарастарды, идеяларды немесе үндеулерді тарату» бойынша қылмыстық іс қозғағанын хабарлады. Толығырақ.

 

Жануарлар құқығы

Мары ауданының Пешаналы генгешлігінде иттер мен мысықтарды жаппай өлтіріп жатыр. Үйсіз жануарлар да, иесі барлары да жойылып жатыр. Билік өкілдері мысықтар мен иттерді тағы да жаппай қырудың себебі – иттер балалар мен ересектерге шабуыл жасап, адамдардың ауруханаға жатқызылуы көбейді деп түсіндіреді. Бұл хабар Ашхабадта да халық маслахатының кезектен тыс сессиясына дайындық аясында жануарларды жаппай қыру жүріп жатқан кезде Марыдан келіп отыр. Толығырақ.

 

Технология

2022 жылғы 1 шілдеден бастап Өзбекстанда жол саласына қатысты мәліметтер базасы бар Shaffof yo’l платформасы тестілік режимде іске қосылады. Бұл туралы Үкімет қаулысына сілтеме жасап Әділет министрлігі хабарлады.

Қаулы арқылы осы платформада жарияланатын ақпарат тізбесі (17 атау) бекітілді. Shaffof yo'l платформасының бөлек бетінде халықтың жол ақаулары туралы, жолдар мен жол жиегінде қауіпсіз жүру үшін туындаған авариялық техникалық проблемалар туралы фото және видеоүндеуі (бағдаршамдар мен жол белгілері орнатылмаған немесе бүлінген, табиғи апаттардың салдары) қоғамдық пікір негізінде жарияланады. Толығырақ.

Телеграм мессенджерін Өзбекстанда 18 миллион халық пайдаланады. Елдегі сұранысы бойынша екінші әлеуметтік желі – Одноклассники, оған республиканың 16,7 миллион тұрғыны кіреді, деп жазды nuz.uz. Бұл деректер Олий Мажлис Сенатының ақпараттық саясат және мемлекеттік органдарда ашықтықты қамтамасыз ету жөніндегі комитетінің 31 қаңтарда өткен кезекті отырысында айтылды. Толығырақ.

Өзбекстанның «Адолат» социал-демократиялық партиясы елде TikTok-ты толығымен бұғаттауды ұсынды. Бұл бастама партияның ресми сайтында жарияланды, деп жазды Sputnik. Партиялықтардың айтуынша, бұл танымал платформа ұлттық құндылықтарға нұқсан келтіріп, жастардың бойында жаман әдеттер қалыптастырады. «Адолат» өкілдері бұған мысал ретінде жуырда Самарқанда көшеде бір жігіттің қарияның басынан тепкен оқиғасын келтірді. Толығырақ.

Өзбекстан президенті «Сотқа дейінгі өндірісте ведомствоаралық электронды өзара іс-қимылдың бірыңғай жүйесін енгізу шаралары туралы» қаулыға қол қойды. Қазіргі уақытта әртүрлі министрлік пен ведомстволардың деректер базасының шашыраңқы болуына байланысты қылмыстар туралы хабарламаларды және алдын ала тергеуді қарау кезінде тиіс қызметтер арасында ақпарат алмасудың тиімді тетігі жоқ. Деректер қызметтер арасында әлі күнге дейін қағаз күйінше жіберіледі, деп жазады Sputnik. Толығырақ.

 

Экология

Коммуналдық төлемдерді үнемдеуге және салқын қыста жылуды сақтауға арналған бірнеше қарапайым шешім бар. Пәтерді жалға алып жатсаңыз немесе жаңа жылу сорғылары мен заманауи екі қабатты терезелерді сатып алу үшін бірнеше мың долларыңыз болмаса, үйіңіздің энергия тиімділігін арттыру қымбатқа түсуі немесе тіпті мүмкін емес болуы мүмкін. Бірақ әркім жасай алатын бірнеше арзан жол бар. Толығырақ.

Душанбеде қолданылған батареялар адам көп жиналатын жерлерде орнатылған арнайы орындарға жиналады. Бұл туралы сейсенбі күні баспасөз мәслихатында Тәжікстан Үкіметі жанындағы Қоршаған ортаны қорғау комитетінің төрағасы Баходур Шерализода мәлімдеді. Елордада батареяларды жинау бойынша алғашқы экологиялық акция өтті, оны Республика Үкіметі жанындағы Қоршаған ортаны қорғау комитеті «Пешсаф» қоғамдық ұйымымен бірлесіп ұйымдастырды. Қолданылған батареяларды жинауға арналған арнайы жәшіктер «Ашан», «Авранг» және «Пайкар» сауда орталықтарының кіреберісіне орнатылды. Толығырақ.

Түркіменстанның батысында 29 мұнай-газ қондырғысы жөнделсе, бұл аймақтың климатқа әсерін айтарлықтай азайтады. Бұл туралы Bloomberg 1 ақпанда Environmental Science & Technology журналында жарияланған жаңа зерттеуге сілтеме жасап хабарлады. Есепте Түркіменстандағы 29 мұнай-газ қондырғысы жыл сайын АҚШ-тың Алабама штатындағы бір жылдағы барлық көліктің пайдаланылған газына тең болатын метан қалдығы шығарылатыны айтылған. Толығырақ.

 

Бізбен бірге екенің рақмет!

Әзірше!

P.S. Команданы қолда! Лайк басып, Qlever-де ойна!

 

Бұл ақпараттық-танымдық платформа Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан жастарына арналған.

Платформа серіктес елдер заңнамасы талаптарын ескере отырып әзірленген. Платформада қолданылатын барлық мысалдар тек оқу мақсатында келтіріледі және заңға қайшы келуді көздемейді. Платформаны қолдана отырып, Сіз өз түсінуіңізді растайсыз және жоғарыда аталған мақсат-міндеттермен келісесіз.